رهبر انقلاب به عنوان عالی ترین مقام جمهوری اسلامی همچون امام راحل (ره) از روسای قوا به ویژه دولتها حمایت کامل نموده که نمونه های آنرا بارها در دوران ریاست جمهوری هشت ساله آقای هاشمی و دو دوره ریاست آقای خاتمی مشاهده کرده ایم.
اما آنچه موجب طرح سوال پیرامون چرایی حمایت معظم له از دولت نهم گردیده به حمایت های ویژه ای باز می گردد که از ابتدای روی کار آمدن این دولت تا آخرین دیدار ایشان با هیات دولت یعنی سال پایانی کار دولت نهم استمرار داشته و نه تنها این روند سیر نزولی به خود نگرفته بلکه عمده صاحب نظران این روند را صعودی ارزیابی می کنند.
لذا پیش از ورود به موضوع اصلی و پاسخ به پرسش چرایی حمایت ها باید به دو پرسش دیگر پاسخ داد که یکی به چگونگی حمایت های فوق باز گشته و دیگری به علل روند صعودی آن بر می گردد که با توجه به مباحث انتخابی مطرح شده حاوی پیام مهمی است .
چگونگی حمایتها
در گونه شناسی حمایت های مقام معظم رهبری ازدولت اصولگرای نهم می توان به سه سطح ازحمایت ها اشاره کرد
1-   سطح گفتمانی: که باتاکید گفتمان عدالت و شعار خدمت صادقانه ، مقام معظم رهبری بارها بر مقوله احیای شعار های انقلاب و آرمانهای حضرت امام اشاره داشته و در فرمایشات اخیرشان هم موکدا فرمودند : شعار و گفتمان کلی این دولت منطبق بر شعار و گفتمان امام و منطبق بر شعار ها و گفتمانهای انقلاب است.
2-   سطح راهبردی و سیاستهای کلی : رهبرمعظم انقلاب اسلامی بارهااز سیاستهای دولت نهم درمقابل انتقادات غیرمنصفانه داخلی وفشارهای روانی غرب دفاع کرده و حمایت خویش را از جهت گیری های دولت در عرصه های داخلی و خارجی ابراز داشته اند.
3-   سطح اجرایی : در این سطح نیزرهبر معظم انقلاب عملا و قولا به دولت در تنگناهای قانونی کمک کرده وسایر دستگاهها رابه همسویی با دولت فرا خوانده اند.ضمن آنکه دولت رادربرابرتامین مطالبات مردم یاری داده و نگذاشته اند دولت دررسیدگی به مشکلات مردم و حل مسائل کلان کشور تنها بماند
الگو پذیری تعامل مقام معظم رهبری با دولت
آیا رفتارونوع نگرش رهبر معظم انقلاب به دولت ازراهبردخاصی تبعیت می کند
که بتوان حمایتهای گسترده و مکرر معظم له را به صورت قاعده مند تعریف نمود؟
پاسخ به این سوال مثبت است و قاعده کلی حاکم بر تعامل رهبر معظم انقلاب با دولت و سایر دستگاهها عبارت است از (( حمایت و نقد توامان ، یعنی نه حمایت مطلق و نه نقد و نفی مطلق )) و یا حمایت مشروط و نقد منصفانه.
این حمایت ونقدنیزتابع الگوی خاصی است که به صورت زیر قابل تعریف می باشد
1-   راهبرد حمایت عام : این راهبرد کلی و ثابت و یکسان شامل حال همه دولتها می گردد . رهبر معظم انقلاب اسلامی در همین فرمایشات اخیر شان در این خصوص می فرمایند :البته حمایت از دولت ، مخصوص این دولت نیست ، بنده همیشه از دولتها حمایتها کرده ام در هر برهه ای از دولتها و روسای قوه مجریه و مسئولین دولتی حمایت می کردند دلیلش هم واضح است . چون عمده بار اداره مدیریت کشور بر عهده قوه مجریه است و نظام باید از قوه مجریه ، از رئیس جمهور، از مسئولین و از وزرا حمایت کند . امام هم حمایت می کردند بنده هم در دوره های گذشته همیشه حمایت می کردم
2-   راهبرد حمایت خاص : این راهبرد تابع متغیرهایی چون شاخصه ها ، مواضع ورفتار دولتها می باشد که میزان آن بستگی به قرابت مجموعه عملکرددولت با شعائرانقلاب وارزشهای اسلام وآرمانهای حضرت امام (ره) دارد . در این خصوص رهبر معظم انقلاب برای نخستین بار در حرم شریف رضوی در سال 1386 فرمودند ((من از این دولت به شکل خاصی حمایت می کنم))
3-   راهبرد نقد و انذار: حمایت عام و خاص مقام معظم رهبری از دولت ها هرگز مانع نگاه نقادانه و توجه به نقا ط ضعف آنها نبوده و همواره رهنمودها ، توصیه ها ، انذارها و اخطارهای لازم را تحت عنوان مطالبات رهبری مطرح نموده اند که البته میزان حدت و شدت هشدارها به تناسب فاصله از خط اصیل انقلاب و ارزشهای اسلامی و منافع ملی و مصالح عمومی متغییر بوده و هست . معظم له در این خصوص می فرمایند که حمایتها البته به معنای چشم بستن بر ضعف های دولت نیست اما مطالبات و انتظارات و آنچه به عنوان نقاط ضعف در دولت نهم مطرح گردیده است ، عبارتند از :
1-   رعایت قوانین ؛قانون را اهمیت بدهید اگر قانون نقص دارد ، ضعف دارد و غلط است ، عوض بشود اما تا مادامی که قانون ، قانون است حتما بایستی به آن عمل شود
2-   تظارت بر زیر مجموعه
3-   پیگیری مصوبات
4-   صداقت با مردم
5-   تعامل با مجلس و قوه قضائیه
6-   تعامل با نخبگان و صاحب نظران
7-   تاکید بر اطلاع رسانی
8-   توجه موکد به مساله علم و فن آوری
9-   توجه به مقوله فرهنگ
10-                     تمیز بین انتقاد و تخریب و پذیرش انتقاد
11-                     جدیت در سال اخر همانند سال اول
12-                     اولویت بخشی به کارهای نیمه تمام
13-                     توجه به شعار پیشرفت و عدالت
14-                     عقلانیت و معنویت در کنار عدالت
15-                     حرکت بر مدار سند چشم انداز
16-                     اجرای سیاست های اصل 44
17-                     جرات و حزم در اجرای طرح تحول اقتصادی
18-                     جلوگیری از تورم در اجرای طرح تحول
19-                     داشتن سعه صدر در شنیدن انتقادات
20-                     ندادن بهانه به دست منتقدان
شاخصه های دولت نهم از منظر رهبری
درمورد چرایی حمایت خاص ازدولت نهم معظم له به خصوصیات وشاخصه های ویژه این دولت بارها اشاره فرموده اند که با توجه به فرمایشات ایشان از ابتدای کار دولت نهم تاکنون این شاخصه ها به سه قسم قابل تقسیم می باشد
الف) شاخصه های فردی :تعابیری که رهبرمعظم انقلاب درمورد شخص آقای احمدی نژاد به کار برده اند بسیار کم نظیر،کم سابقه یا به عبارت دقیق تر بی سابقه و بی بدیل است. برخی ازاین تعابیرعبارتنداز : شخصیت انقلابی ، دانشمند ، مدیر شایسته و کارآزموده ، ساده زیست ، دارای سوابق مجاهدت صادقانه ، شخصی صریح ، قاطع و صادق ، متعهد به خدمتگزاری و رفع محرومیت و مبارزه با فساد پای بند به اسلام و آرمانهی انقلاب ، دارای منش مردمی و....
ب)شاخصه های عمومی دولت : رهبر معظم انقلاب بارها به ویژگیهای دولت نهم اشاره فرموده و در فرمایشات اخیرشان با هیات دولت ده مورد را تحت عنوان "خصوصیات ممتاز دولت " بر شمرده و از آنها به عنوان علل حمایت خاصشان از این دولت تعبیر فرمودند .
خصوصیات دهگانه مد نظر معظم له عبارنتد از :
1-   پر کاری و انرژی و نشاط کار این دولت که به شکل بر جسته این دولت را یطور واقعی دولت کار معرفی کرده است
2-   احیای گفتمان امام و انقلاب اسلامی که بسیار با ارزش است
3-   عدالت محوری و عدالت خواهی که بصورت جدی از سوی دولتمردان دنبال می شود .
4-   استکبار ستیزی که در این دولت تشخص و تمیز پیدا کرده که به معنای دشمنی با دولتهایی است که نسبت به دیگران استکبار بورزند .
5-   استقلال حقیقی ومعنوی بااحیای عزت ملی وترک انفعال دربرابر سلطه طلبی دیگران و ترک شرمندگی درمقابل غرب که بعضا در گذشته مشاهده می شد.
6-   جرات مقابله با فساد که کار خیلی سختی است و یک امتیازی برای دولت است .
7-   جرات در ایجاد تحول ، دلیری در مقابله مشکلات و اقدام برای رفع آنها.
8-   روحیه تهاجم در مقابله با زورگویان بین المللی  که از جنس روحیات انقلابی است .
9-   هم سطحی با مردم و انس با آنها که از امتیازات بزرگ این دولت است.
10-                     ساده زیستی که به خصوص در خود آقای رئیس جمهور برجسته است . تجمل گرایی یک بلای بزرگی است که باید از جامعه ریشه کن کنیم که البته با حرف و گفتن نمی شود باید عمل کنیم .
ج)شاخصه های جریانی :رهبرمعظم انقلاب دریک نگاه مقایسه ای، سمت گیری و جهت کلی حرکت جریانات کشور را با یکدیگر مقایسه نموده و مکررا نقاط قوت دولت نهم را نسبت به دولت های قبلی و حرکت افراطی در دوره توسعه سیاسی گوشزد فرموده اند که در فرمایشات اخیرشان نیز به چند مورد آن اشاره فرمودند . من جمله آنکه فرمودند (( قبلا یک عده از اینکه موضع انقلابی داشتند احساس شرمند گی داشتند))
ارزیابی جایگاه دولت با توجه به ملاک برتر رهبری
به منظور سنجش عملکرد دولت از چند زاویه می توان کارنامه دولتها را مورد بررسی قرار داد.
1-   نگاه عوام و عمومی است که از پایین به با لا صورت گرفته و مبنای آن قدرت خرید و منابع شخصی افراد می باشد لذا این ملاک کاملا متغییر و شناور است و بستگی به شرایط و مسائل روزمره دارد و به حوزه کارکردی و اجرایی دولت توجه دارد
2-   نگاه خواص است که از بالا به پایین و براساس مصالح عمومی جامعه و کشور ، نظام و اسلام صورت می پذیر د . این نگاه هم ممکن است متناسب با میزان اطلاع صحیح و یا کم اطلاعی از جزئیات مسائل ، تا حدودی دارای نوسان و لرزش باشد اما بیش از جزئیات به حوزه سیاست ها و راهبردها توجه دارند.
3-   نگاه کارشناسان که تقریبا سطح به سطح انجام گفته و به سیاستهای عملی و عملکردها عمدتا توجه دارد این نگاه چنانچه به دور از مسائل سیاسی و جناحی صورت پذیرد ، می تواند منشاء اثر و مورد ملاحظه قرار گیرد .
4-   نگاه نقاذی و آسیب شناسانه که عمدتا به دلیل آلودگی با اغراض سیاسی و جناحی تا حدود زیادی غیر قابل اتک می باشد .
5-   نگاه تطبیقی که به مقایسه عملکرد دولتها با یکدیگر پرداخته و سیاستهای کلان را مورد توجه قرار می دهد .
اما نگاه مقام معظم رهبری به جهت اشراف عالیه بر نظام، هماهنگی میان قوا ، تجارب شخصی در قوه مجریه و مقننه ، دوری از هرگونه حب و بغض جناحی ، مسئولیت کلی کشور و نظام اسلامی ، ملاک برتری برای قضاوت در سنجش عملکرد دولت هاست لذا رهنمودهای رضایتمندانه و توصیه های نقادانه ایشان کاملا راهبردی ،کاربردی ، کارشناسی ، دقیق ، هوشمندانه ، هدفمند ، دلسوزانه نقادانه و آسیب شناسانه است و می تواند مبنای قضاوت عوام و خواص جامعه در بررسی کارنامه دولت باشد.
چرایی سیر صعودی روند حمایتها از دولت نهم
با عنایت به اتقان و امتیاز محک ولایت در ارزیابی کارنامه دولت پاسخ به این سئوال حائز اهمیت فراوان است که به چرایی سیرصعودی حمایت هااز دولت نهم باز می گردد؟
نخستین پاسخ به این پرسش استوای و ثبات قدم دولت نهم می باشد که نه تنها تغییری در روند اقدامات و تلاشها ی دولت صورت نگرفته بلکه می توان گفت روند حمایت ها متناسب با افزایش فعالیت های دولت بوده و کاملا طبیعی است اما در عین حال عده ای در مقام گمانه زنی و تحلیلی معتقدند که مقام معظم رهبری در صدد تعدیل فشار های فزاینده علیه دولت نهم و تاثیر بر جهت گیری احزاب و گروهای سیاسی بوده اند و ابراز اینگونه حمایتهای صریح در واقع پاسخ به تلاشهایی است که اشکارا موضوع حذف آقای احمدی نژاد را دنبال می کردند . چرا که بحث آمدن و نیامدن آقای احمدی نژاد که بسیار بر آرایش انتخابات 88 تاثیر گذار است را عده ای منوط به نظر اصولگرایان نموده و در محافل خصوصی امکان عبور از وی در صورت احساس خطر اصولگرایان شنیده می شد و با فرض اینکه اصل حفظ اصولگرایان بر حضور شخص مقدم است ، در این فضا ، عده ای فرمایشات ایشان را فصل الخطابی براین روند دانسته وبرای استدلال خودبه بیانات ایشان در جمع خبر گان رهبری استناد می کنند بویژه آنکه معظم له از مسئولان نظام هم خواستند تا جریانی را که نزدیک به انقلاب است تقویت و حمایت کنند.
بر همین اساس ، پس از ایراد مطالب فوق تغییری در روند مباحث انتخاباتی هم در جبهه دوم خردادی ها و هم در جبهه اصولگرایان مشاهده می شود که از نمونه های بارز آن کناره گیری آقای ناطق نوری از موضوع تشکیل "دولت وحدت ملی " بود
به نظر می رسد حتی اگر منظور و مقصودی در این جهت مد نظر مقام معظم رهبری نبوده باشد ، اما صلابت و اقتدار جایگاه ایشان در مسائل کلان کشور موجب می گردید تا فرمایشات ایشان تاثیر خود را در تعیین خطوط کلی کشور داشته و آثار آنرا باید در صحنه انتخابات آتی مشاهده کرد . با این وجود ذکر این نکته در پایان این بحث ضروری می نماید که پارادایم اصلی در قاعده حمایت رهبرمعظم انقلاب ، جهت گیری دولت ها بر اساس و مدار خط انقلاب و اسلام و اهداف و آرمانها ی امام (ره) می باشد موضوعی که ایشان ، در طرح حمایت خاص خودشان از دولت نهم مطرح نموده و در دیدار با خبرگان رهبری هم از جمله مسئولان می خواهند تا این جریان را مورد حمایت خود قرار دهند.
یزدفردا
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا